ზოგადი ინფორმაცია
ფიჭვი (ლათინურად - Pínus) არის წიწვოვანი მარადმწვანე მცენარე. ფიჭვები არა მხოლოდ ხეები, არამედ ბუჩქები და დაბალი მცოცავი მცენარეებიცაა, რომლებიც დამახასიათებელია ქარიანი და ღია ადგილებისთვის. ახლა ცნობილია ფიჭვის 130-მდე სახეობა, რომლებიც ცხოვრობენ მთელ მსოფლიოში, ცხელი ეკვატორული ქვეყნებიდან უსიცოცხლო ტუნდრამდე. მათ შეხვდებით ვაკეზე და ტყეში, მთებსა და ტროპიკულ ჯუნგლებში, მაგრამ მათი მთავარი საცხოვრებელი გარემო ზომიერი კლიმატის ტყეები და მთებია.
გავრცელება
საქართველოში გავრცელებულია ფიჭვის 4 სახეობა: კავკასიური ფიჭვი ანუ სოსნოვსკის ფიჭვი (Pinus sosnowskyi), ბიჭვინთის ფიჭვი, ელდარის ფიჭვი (Pinus eldarica), კოხის ფიჭვი (Pinus Kochiana).
იმდენად, რამდენადაც ჩვენს მიერ შემოთავაზებული პროდუქცია უმეტეს წილად რუსეთიდან შემოდის, ორიოდ სიტყვა რუსულ ფიჭვზე:
რუსეთის ტერიტორიაზე, საერთო ჯამში, ცხოვრობს ველური ფიჭვის 16 სახეობა და ადამიანის მიერ გაშენებული 73 სახეობა, მაგრამ განსაკუთრებით გავრცელებულია "შოტლანდიური ფიჭვი", Pinus sylvestris L.. ის იზრდება არხანგელსკის რაიონის ტყეებში და მისგან მზადდება კომფორტული, თბილი და ეკოლოგიური სუფთა ხის სახლები.
ჩვეულებრივი ფიჭვის ხის სიმაღლე 40 მეტრს აღწევს. ის არის დიდი, ლამაზი ხე, „ფუმფულა“ ტოტებით, რომელზეც იზრდება მუქი მწვანე ფერის ორმაგი წიწვები. მათი სიგრძეა 4–5 სმ-ია. ფიჭვი მთელ რუსეთში იზრდება, ქმნის სუფთა ფიჭვის ტყეებს ან გვხვდება შერეულ ტყეებში. განსაკუთრებით ბევრი ფიჭვის ტყეა რუსეთის ჩრდილოეთ ნაწილში, ციმბირის რეგიონების ჩათვლით.
რუსეთის სამხრეთ ნაწილში ხშირად გვხვდება ყირიმის ფიჭვი - ყირიმის ნახევარკუნძულის მთებსა და კავკასიაში. ყირიმის ფიჭვის თესლი გამოიყენება საკვებად და ითვლება დელიკატესად.
ფიჭვის გამოყენება
ჩვეულებრივი ფიჭვი არის წიწვოვანი ხის მასალის ძირითადი წყარო რუსეთში. ის შეადგენს წარმოებადი მერქნის მესამედზე მეტს და ძვირფასი დეკორატიული ხის მასალის ნახევარზე მეტს.
მოჭრილი ხეების ნაწილი რჩება მრგვალი მორების სახით, რომლებსაც ხელით ჭრიან ან ამრგვალებენ ავტომატურად, ზოგს ძელის ფორმა ეძლევა და მათ ამუშავებენ სხვადასხვა გზით.
ფიჭვის მერქანი არის ფისოვანი, საკმაოდ მყარი და გამძლე, განსაკუთრებით მერქნის გული. გულის მიხედვით, ადვილია დადგინდეს ხის გავრცელების არეალი, ავადმყოფობდა თუ არა ის, რა პირობებში მიმდინარეობდა მისი ზრდა.
მაგალითად, მოყვითალო-წითელი ან უბრალოდ წითელი გული დამახასიათებელია ერთი სახეობის ფიჭვისთვის, მკრთალი ფერის გული კი სულ სხვა სახეობის ფიჭვს აქვს